Doğu Cephesinin kısa özeti 1914-1915


1. Dünya Savaşı başladığında doğu cephesinde Alman orduları Tannenberg'te Rusları mağlup etmişti ve böylece Doğu Prusya'daki Rus işgal tehdidi sona ermişti.


Ruslar Doğu Prusya'da her ne kadar kötü bir hezimete uğramışsalar da İvanov önderliğindeki Rus ordusu Avusturya-Macaristan ordusu karşısında çok iyi bir iş çıkarmıştı. Galiçya cephesini kaybeden Avusturya-Macaristan ordusu Macaristan topraklarına kadar geri çekilmişti ve artık Ruslar Budapeşte'yi tehdit ediyordu. Dahası Przemysl şehri Rus orduları tarafından kuşatmaya alınmıştı.


Şehrin etrafı kaleler ile korunuyordu ve bölgenin çamurlu coğrafyası da Ruslar için çok büyük bir engeldi. Çünkü ağır toplar çamur yüzünden bölgeye getirilemiyordu. Bu da kalenin yaklaşık 100.000 askerlik garnizonunu rahatlatmıştı.


Rus ordusu bir çok kez kaleyi ele geçirme girişiminde bulunsa da 40.000 gibi devasa boyutta bir kayıp verilmesi yüzünden kayda değer bir sonuç elde edememişti. Bir kaç hafta sonra General Boroevic komutasındaki Avusturya ordusu taarruza kalkıp Przemysl'i geri ele geçirdi ve kuşatma kısa süre de olsa sona erdi. Avusturya ordusu Przemysl'i aldıktan sonra taarruza devam etti ancak Rus ordusu karşı saldırısı yüzünden durmaya zorlandı.

Ruslar saldırıya devam edip Przemysl'i tekrar ele geçirdi ve 2. kuşatma başlamış oldu. 

Bu sefer Ruslar akıllarını başlarına devşirip taarruz etmek yerine Przemysl garnizonu açlıktan ölene kadar şehri kuşatma da tutma kararı aldı.


O dönem İtalya ve Romanya Avusturya-Macaristan topraklarında kendi halkları yaşayan 2 devletti. Karpatlar çoğunlukla Romen nüfusluyken Avusturya'nın İtalyan sınırında 3 milyon İtalyan yaşıyordu. Avusturya ordusu sadece Ruslara karşı değil kolay lokma olarak gördükleri Sırp ordusuna karşıda hezimete uğramıştı. İşte bu iki devlet topraklarını geri almak için fırsat anında savaşa dahil olmak istiyordu.

Avusturya-Macaristan ordusu genelkurmay başkanı Conrad von Hötzendorf hem kuşatmada kalan orduyu geri kurtarmak hem rus ordusunu tüm galiçya'dan çıkarmak hem de bu iki devlete göz dağı vermek için bir taarruz saldırısı düzenlemeye karar verdi.



Yılın sonuna doğru Rus orduları ağır top ateşleri ile şehri teslim olmaya zorluyordu ama gene de direniş devam ediyordu. Conrad'ın askerleri kuşatmayı sonlandırmak için 3 tane taarruz düzenledi ve ironik olarak kuşatmada kalan ordudan kat kat fazla kayıp verdiler. Bu kayıpların çoğunluğu ise ağır kış şartlarından dolayı kaynaklanıyordu. 22 Mart 1915'te Przemysl Ruslara teslim oldu. Przemysl'i kuşatan tüm Rus ordusu boştaydı bu yüzden Macaristan'ın içlerine ilerleyen diğer Rus ordularına katıldılar. Böylece Conrad ağır bir hezimete uğradı.

Avusturyalılar mecburen Alman desteği istemek zorunda kaldılar. 

İttifak devletleri arasında yaşanan bu koordinasyon eksikliği bir çok tarihçi tarafından savaşın kaybedilme nedenleri arasında da gösterilir. 


Mayıs'ın ilk günlerinde cepheye gelen Alman General August von Mackensen, Gorlice- Tarnow taarruzunu başlattı ve Rus ordularını hızlıca mağlup edip geri çekilmeye zorladı. Mackensen taarruzda topçu birliklerinden bol bol yararlanıp tüm Rus ordularını perişan etmişti.


Mackensen, Rus ordularını Avusturya-Macaristan topraklarından atmıştı. Üstüne Güney'den Rus hakimiyetindeki Polonya topraklarına bile girmişti. Doğu Prusya'dan saldıran Alman ordusu da Varşova önlerine varmıştı. Böylece bölgede bir çıkıntı oluştu ve çıkıntıdaki Rus ordusu kuşatma altına alınabilirdi. Bu yüzden General Nikolay Nikolayeviç ''Büyük Geri Çekilme'' yi başlatıp tüm Rus ordularına geri çekilme emri verdi.


Yıllar öncesinde Napolyon'da Rus içlerine ilerleyip perişan olmuştu. Aynısı neden Almanların başına da gelmesin düşüncesi ile geri çekilen Ruslar geri çekilmeyi 1915 sonlarında kışın başlangıcından itibaren durdurmuşlardı. Almanlar için şimdi cephe oldukça genişlemiş ve artık saldırı şansları kalmamıştı. Bu çıkmaz 1917'ye kadar sürecekti hatta 1916 ortalarında Rus orduları taarruza kalkıp tüm Avusturya ordusunu darma duman edecekti.

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski